ماه ششم
هفته بیست و یکم بارداری
هفته بیست و یکم بارداری هستید و نصف این مسیر شیرین را پشت سر گذاشتید. شکم شما روز به روز در حال بزرگ شدن است پس باید بیشتر مراقب ترک های روی پوست شکم و بدنتان باشید و مدام روغن و کرم استفاده کنید
در هفته 21 بارداری هم مثل هفته های قبل ممکن است سوزش سر دل داشته باشید چون جنین به معده و اندام های بالایی شکم فشار وارد می کند. بهتر است تعداد وعده های غذاییتان را بیشتر کنید، در هر وعده حجم کمتری بخورید و از غذای تند و چرب هم دوری کنید. جنین فشار بیشتری روی روده ها هم وارد می کند که ممکن است باعث نفخ شما شود. اندازه شکم مادر در هفته بیست و یکم بزرگتر شده و پوست شکم به دلیل بزرگ شدن رحم کش می آید و ممکن است ترک هایی روی پوست ایجاد کند که البته بستگی به پوست شما دارد، معمولا بعد از زایمان این ترک ها کمرنگ می شوند. هم چنین ممکن است احساس خارش و خشکی در پوست شکم داشته باشید پس بهتر است پوستتان را چرب نگه دارید.
افزایش هورمون پروژسترون باعث چرب شدن پوست و آکنه می شود. غدد شیری هم تا آخر این ماه شیر تولید می کنند و ممکن است ترشح شیر داشته باشید. رحم ممکن است از این هفته خودش را برای انقباضات زایمان آماده کند و انقباضاتی را تجربه کنید که به آن ها، انقباضات براکستون هیکس می گویند.
انقباضات براکستون هیکس درد ندارند و با تغییر پوزیشن هم از بین می روند. اما اگر انقباضات دردناک بود و از بین نرفت بهتر است به پزشک مراجعه کنید.
رشد جنین می تواند باعث گرفتگی عضلات شود و از طرف دیگر هورمون ریلکسین هم، رباط ها را نرم می کند تا روند زایمان آسان تر شود. بهتر است از الان با مراحل زایمان آشنا شوید.
هر چه جنین بیشتر وزن بگیرد به تغذیه بیشتری لازم دارد برای همین شما همیشه هوس خوراکی دارید، بهتر است دنبال خوراکی های سالم بروید. هروقت احساس بدی درباره بدنتان در بارداری کردید به خودتان یادآوری کنید که چاق نیستید و فقط باردار هستید و نگذارید این موضوع اذیتتان کند.
اضافه وزن برای شما و جنین لازم است. به دلیل هورمون ها و افزایش جریان خون به ناحیه لگنی ممکن است میل جنسی بالایی داشته باشید. اگر باردارید باید حواستان باشد که بیماری مقاربتی نگیرید چون برای جنین خطر دارد. اگر بارداری پرخطری دارید بهتر است رابطه جنسی نداشته باشید.
جنین در هفته 21 بارداری اندازه موز است. حدود 283 تا 370 گرم وزن جنین در این هفته است و قدی حدود 23 سانتیمتر باید داشته باشد.
سیستم گوارشی جنین در حال آماده سازی و رشد است و جنین در حال تولید مکونیوم است ( همان ماده سیاه رنگی که در اولین پوشک می بینید. ) جنین دختر در هفته 21 بارداری تخمک هایش در حال رشد کردن است و جنین پسر در هفته 21 بارداری بیضه هایش هنوز در شکم هستند و چند هفته دیگر خارج می شوند.
در هفته بیست و یکم راحت می توانید حرکت جنین را حس کنید. طحال و کبد، سلول های خونی را تولید کردند و سلول های مغز استخوان به کمک آمدند . حس چشایی جنین هم کاملا شکل گرفته است. اگر سونوگرافی در هفته بیست و یکم بارداری انجام دادید می توانید رشد استخوان ها را ببینید.
اگر جنسیت دختر بود، واژنش کامل شکل گرفته است. وضعیت جنین هم هنوز کامل صد درصد نیست و می تواند تغییر کند.
در هفته 21 بارداری باید بیشتر مراقب باشید اما این به این معنی نیست که هیچ کاری نکنید. می توانید پیاده روی کنید، ورزش ملایم انجام بدهید، کلاس های یوگا در بارداری شرکت کنید. اگر ساعت های طولانی می نشینید و یا حتی سرپا هستید ساعتی یک بار به مدت 5-10 دقیقه پیاده روی کنید و یا حرکات کششی انجام بدهید و حتی پاهایتان را کش بدهید گردن، انگشتان پا را حرکت بدهید تا خون جریان پیدا کند.
کودک شما در هفته بیست و یکم بارداری، در حال تولید سلول های قرمز خونی است. شما باید روزانه 27 میلی گرم آهن مصرف کنید تا دچار کم خونی نشوید. خوردن شیر و ماست بدلیل وجود کلسیم یکی دیگر از مواد غذایی است که به محکم شدن استخوان های شما و جنین کمک زیادی می کند و از مبتلا شدن شما به پوکی استخوان جلوگیری می کند.
مصرف آب میوه های طبیعی و بدون شکر را در طول روز فراموش نکنید، همچنین در بارداری بدن شما نیاز به آب فراوان دارد، پس آب زیاد بخورید. در داخل سالاد از روغن زیتون و آواکادو استفاده کنید. چربی مهمترین عامل برای رشد مغز و سیستم عصبی جنین است.
ماه ششم
هفتم بیست و دوم بارداری
به هفته ۲۲ بارداری خوش آمدید! در این هفته احتمالا خیلی تنگی نفس دارید و کمردرد اذیتتان می کند. اما نگران نباشید و با ادامه مطلب همراه ما باشید
ممکن است در هفته 22 بارداری ترک های پوستی داشته باشید. بدی ترک ها این است که از بین نمی روند ولی بعد از زایمان کمرنگ می شوند. در این هفته نافتان ممکن است بیرون بزند که دلیلش بزرگ شدن شکم است.
چون مایعات بدن زیاد می شود بدن ورم می کند که طبیعی است اما اگر ورم ناگهانی و شدید باشد خطرناک است و بهتر است پزشک را در جریان بگذارید. به دلیل فشاری که جنین و وزن اضافه وارد می کنند کمر درد ایجاد می شود. کمپرس گرم، ماساژ و خواب با بالشت می تواند دردش را کمتر کند. انقباضات براکستون هیکس یادتان هست؟ در این هفته هم ممکن است آن ها را تجربه کنید این انقباضات از بالای شکم شروع می شود و تا پایین ادامه دارد و با تغییر پوزیشن هم از بین می رود. چون جنین در حال رشد است، افزایش حجم خون و جاذبه زمین باعث می شود خون به ناحیه لگنی برود و فشار روی لگن ایجاد شود. بهتر است که به پهلو بخوابید و روی تنفستان تمرکز کنید. در این هفته به دلیل وزن زیاد، تنگی نفس را هم تجربه می کنید.
اندازه شکم در هفته 22 بارداری 23 تا 24 سانتی متر است که همان ارتفاع رحم یا فوندال هایت است. در بارداری دوقلو فوندال هایت محاسبه نمی شود!!
جنین در هفته 22 بارداری اندازه فلفل است .حدود 450 گرم وزن جنین در این هفته است و قدی بین 23 تا 26 سانتیمتر باید داشته باشد.
جنین 12-18 ساعت در روز می خوابد و پوستش چروک و پر از لانگو یا همان موی نازک است. پلک و ابرو جنین را می شود از هم تشخیص داد، چشم ها فرم گرفته ولی رشد قسمت رنگی چشم هنوز مانده است.
کبد آنزیم هایی را تولید می کند که بیلی روبین را می شکند. بیلی روبینی که توسط جنین تولید شده به جریان خون مادر می رود (از طریق جفت). تخمدان و رحم جنین دختر شکل گرفته است. در هفته بیست و دو بارداری، دستگاه تنفسی جنین رشد کرده، اما هنوز اکسیژنی از شش ها به خون وارد نمی شود و دی اکسید کربنی هم از خون وارد شش ها نمی شود و این وظیفه را همچنان جفت بر عهده دارد.
در سونوگرافی هفته 18 تا 22 بارداری تمام بافت ها و اندام های جنین چک می شود. وضعیت جنین هنوز به صورت سر به سینه است و تا 3-5 هفته دیگر همینطوری می ماند.
ورزش در بارداری و هفته های بعد زایمان می تواند حرکات لگنی را بیشتر کند و یبوست را درمان کند نیم ساعت پیاده روی در روز هم کافی است.
تغذیه در هفته 22 بارداری باید سالم باشد مثل میوه، سبزیجات، لبنیات کم چرب، لوبیا، ماهی و گوشت. مایعات زیاد بخورید و کافئین کمتر مصرف کنید. ویتامین های تقویتی یادتان نرود. از مصرف گوشت خام مثل جگر و مغز حیواناتی مثل گاو، گوسفند، مرغ و ماهی خام خودداری و کاملا گوشت را بپزید. شما در طول دوره بارداری بیشتر در معرض مسمویت غذایی هستید و باید کاملا از خودتان مراقبت کنید.
ماهی هایی که جیوه زیاد دارند را نخورید مثل اره ماهی، کوسه ماهی و از ماهی هایی مثل تن، سالمون استفاده کنید. ممکن است اشتهایتان در این هفته زیاد باشد که طبیعی است. 300 کالری اضافه به این معنا نیست که 3 وعده غذا بخورید با دو میان وعده!!! می توانید 6-7 تا وعده کوچک بخورید که هم انرژیتان حفظ شود و هم سوزش سر دل نگیرید.
علت درد شکم در هفته بیست و دوم بارداری:
عفونت مثانه: در هفته 22 حدود 10 درصد از مادران باردار دچار عفونت ادرار می شوند و در آزمایش ادرار، عفونت مثانه خودش را نشان می دهد. نشانه های این عفونت: تکرر ادار، سوزش ادرار، درد زیر شکمی و درد هنگام خروج ادرار است. این بیماری با مصرف آنتی بیوتیک درمان می شود و نگرانی ندارد. اما اگر به موقع درمان نشود، احتمال عفونت کلیه در شخص بالا می رود. عفونت کلیه علاوه بر عواقبی که برای مادر دارد ممکن است باعث زایمان زودرس در ماه های آخر بارداری شود.
نشانه های دیگری که ممکن است در عفونت مثانه بروز کند تب، ادرار خونی، تهوع و استفراغ و کمر درد شدید است.
در صورت بروز هر یک از علائم زیر سریعا به پزشک مراجعه کنید:
- خونریزی و لکه بینی در هفته بیست و دوم بارداری
- سردردهای شدید
- تورم ناگهانی دست ها و صورت
- دردهای شکمی دائمی
- استفراغ مداوم
- اسهال
- تب بالا بیشتر از 24 ساعت
هرکدام از این علائم می تواند نشانه بروز مشکل جدی در مادر باشد.
ماه ششم
هفته بیست و سوم بارداری
در هفته ۲۳ بارداری ممکن است پزشک برای شما آزمایش قند خون در بارداری را تجویز کند. جنین در این هفته رشد مهمی دارد پس بهتر است راجع به این هفته بیشتر بخوانید
طبیعی است که ورم زانو و پا داشته باشید. برای بهتر شدن علائم پیاده روی کنید و آب فراوان بخورید. ورم ناگهانی و شدید را به پزشک اطلاع بدهید. کمر درد و یبوست را هم در این هفته (مثل هفته های دیگر) تجربه می کنید. لازم است راهکارهای جلوگیری از یبوست در بارداری بشناسید و به کار بگیرید.
انقباضات براکستون هیکس کاملا طبیعی است چون رحم در حال آماده کردن خود برای زایمان می باشد. این انقباضات با تغییر پوزیشن از بین می روند.
هورمون های بارداری باعث افزایش جریان خون و در نهایت ورم و خونریزی لثه می شود، بهتر است از مسواک نرم استفاده کنید. هورمون ها در دیدن خواب های عجیب هم نقش دارند، ولی بهتر است نگران این موضوع نباشید.
اندازه شکم طبیعی در هفته 23 بارداری 21-25 سانتی متر است. با بزرگ شدن شکم ممکن است تعادلتان را از دست بدهید پس حواستان را جمع کنید. حرکات جنین در هفته بیست و بارداری را کامل می توانید بفهمید.
اگر تا الان کلاس های ورزش در بارداری را شرکت نکردید بهتر است از این هفته به بعد شرکت کنید. ورزش برای جنین هم فوایدی دارد و باعث تقویت مهارت زبان در کودکی می شود.
جنین در هفته 23 بارداری اندازه گریپ فروت است. حدود 450 تا 500 گرم وزن جنین در این هفته است و قدی بین 23 تا 25.5 سانتیمتر باید داشته باشد.
نوک پستان جنین رشد کرده و صورت کامل فرم گرفته. شفافیت پوست جنین از بین رفته و کمی چربی زیر صورتش می آید. جنین با شنیدن صدای شما خودش را سرگرم می کند. سر جنین نزدیک به دیافراگم است و پاهایش به پایین رحم است. چون جنین کوچک است می تواند تغییر وضعیت بدهد. رگ های ریه در حال رشد هستند تا شش ها را برای تنفس بیرون از رحم آماده کنند. در هفته بیست و سه بارداری چشم های کوچک فرزند شما باز شده و حتی پلک هم می زند، اما عنبیه هنوز فاقد رنگدانه است.
سونوگرافی در این هفته اجزای صورت جنین را نشان می دهد و رشد و سلامت جنین را تایید می کند. ممکن است بین هفته 23-28 بارداری پزشک آزمایش گلوکز تجویز کند تا دیابت بارداری بررسی شود. قند خون بالا می تواند روی سلامت جنین تاثیر بگذارد و ممکن است علائمی نداشته باشد برای همین غربالگری مهم است.
وزن مادر در هفته 23 بارداری باید افزایش پیدا کند. این افزایش وزن به رشد جنین کمک کرده و انرژی لازم برای شیردهی شما را فراهم می کند. در این هفته کلسیم و آهن و انواع ویتامین ها و مولتی ویتامین ها را باید زیر نظر پزشک مصرف کنید. شما به عنوان یک مادر باردار در سه ماهه دوم بارداری، روزانه باید 340 کالری بیشتر از روزهای قبل دریافت کنید که این میزان کالری برابر یک فنجان شیر بدون چربی، یک برش نان گندم، 1 تا ½ قاشق غذاخوری کره بادام زمینی و 1 قاشق غذاخوری شیره انگور است. برای افزایش کلسیم شیر، پودر سرشیر خشک شده به آن اضافه کنید و بیشتر از فراورده های لبنی کم چرب یا معمولی استفاده کنید.
پخت کامل گوشت بصورت آب پز و یا بخار پز، جدا کردن چربی های گوشت قبل از پخت، استفاده از روغن زیتون در پخت و پز و استفاده از شیر که منبع کلسیم برای بدن شما است توصیه می شود. قبل از پخت هر نوع گوشت، چربی های آن را جدا کنید. روغن و چربی که در سطح سوپ و آبگوشت ها قرار می‌گیرند را هم جدا و از مصرف آن خودداری کنید. به جای سرخ کردن غذاها آن‌ها را کباب، آب پز یا بخارپز کنید. برای تفت دادن غذاها از روغن زیتون و ماهی تابه های نچسب و یا ماهی تابه هایی استفاده کنید که به مقدار کمی روغن نیاز دارند. انواع تنقلات مثل چیپس، پفک، کیک، غذاهای فست فود، غذای تند و سرخ شده را برای مدتی از رژیم غذایی خود کنار بگذارید.
- خون ریزی بواسیر (هموروئید) آسیبی به بارداری نمی رساند، اما در صورت تداوم می‌تواند خطرناک باشد. اگر بواسیر شما بسیار دردناک باشد بهتر است به یک متخصص روده و مقعد یا یک جراح عمومی مراجعه کنید.
- مصرف دارو در بارداری در صورتی که بدون تجویز پزشک باشد می‌توانند عوارض زیادی روی جنین و حتی دوران نوزادی و بزرگسالی فرزندتان داشته باشند
ماه ششم
هفته بیست و چهارم بارداری
در هفته ۲۴ بارداری هستید و ۶ ماه از بارداری خود را گذرانده اید. اندازه شکم شما بزرگتر شده و چند سانتی متر بالاتر از ناف قرار گرفته است. دراین هفته به علائم پره اکلامپسی و زایمان زودرس توجه کنید.
اندازه شکم در هفته 24 بارداری بستگی به وزن قبل بارداری، نوع بدن و تعداد بارداری دارد. ورم زانو و پا خواهید داشت پیاده روی کنید و موقع نشستن زانو و پاهایتان را حرکت بدهید. ورم شدید و یا غیر متوازن می تواند از علائم پره اکلامپسی با مسمویت حاملگی باشد پس حتما به پزشک اطلاع بدهید. گرفتگی پا می تواند از علائم کم شدن آب بدن یا تغذیه نامناسب باشد حتما مایعات زیاد بخورید و حواستان به تغذیه خودتان باشد.
چون جنین بزرگتر شده ممکن است کمر دردتان بیشتر شود و به ستون فقرات و مفاصل فشار وارد کند. حتی ممکن است در این هفته دچار هموروئید شوید چون فشار روی رگ های ناحیه مقعدی زیاد است، بهتر است که یبوست را درمان کنید تا دچار این مشکل نشوید. افزایش ترشحات واژن در هفته 24 بارداری یکی از مشکلات است چون شاید آن را با مایع آمنیوتیک اشتباه بگیرید.
خط تیره روی شکم به دلایل هورمونی به وجود می آید و بعد از بارداری هم از بین می رود.ممکن است درد شکم در هفته 24 بارداری داشته باشید و حتی کمر درد شدیدی را احساس کنید که شبیه درد قاعدگی است، این دردها و علائم انقباضات را بشناسید. انقباضات ریتمی هستند و بین 10-15 دقیقه ایجاد می شوند. اما انقباضات براکستون هیکس منظم نیستند و ممکن است چند ساعت یک بار باشند. اگر درد هر 10-15 دقیقه تکرار شد بهتر است به پزشک مراجعه کنید. پیلاتس ممکن است برای شما ورزش مناسبی باشد چون باعث تقویت ماهیچه های شکم و افزایش انعطاف پذیری می شود.
در این هفته لگد فرزندتان را بیشتر حس می کنید، حتی اگر کسی دیگر هم به شکم شما دست بزند ممکن است حرکت جنینتان را حس کند. اگر کمی اضافه وزن داشتید مشکلی ندارد.
جنین در هفته 24 بارداری اندازه انار است. حدود 590 گرم وزن جنین در این هفته است و قدی بین 25 تا 28 سانتیمتر باید داشته باشد.
رنگ پوست جنین در این هفته صورتی رنگ می شود. همه اعضای بدن جنین رشد کردند اما هنوز باید چربی زیر پوستش برود. سیستم تنفسی و سیستم عصبی مرکزی هنوز کامل تمایز نیافته و هماهنگی بین سیستم ها انجام نشده است.
از هفته بیست و چهار بارداری به بعد آزمایش قند خون در بارداری را باید انجام بدهید تا اگر در معرض دیابت بارداری باشید مشخص شود. این آزمایش تجزیه قند در بدن را بررسی می کند. در این آزمایش به صورت ناشتا یک مایع شیرین به نام گلوکوآ باید بخورید و بعد از یک ساعت آزمایش خون از شما گرفته می شود اگر استفراغ کردید آزمایش باید دوباره تکرار شود. دیابت بارداری باید درمان شود وگرنه مشکلاتی مثل زایمان زودرس، افزایش وزن مادر و جنین و مشکلات قند خون را به وجود می آورد.
بهتر است در این هفته قند و شیرینی زیاد نخورید و بیشتر پروتئین و سبزیجات مصرف کنید. داشتن وعده های غذایی مغذی و منظم در طول روز برای جلوگیری از گرسنگی و ویار بسیار مهم است. مغزهای بادام، گردو و پسته را برای میان وعده خودتان آماده کنید تا مطمئن شوید که مواد مغذی لازم را دریافت می‌کنید.
کلسیم مصرف کنید! می توانید آن ها را از لبنیات، پرتقال، آجیل، بروکلی دریافت کنید. ویتامین D کمک به جذب کلسیم می کند پس مصرف آن هم الزامی است. تغذیه در بارداری خود را از بین پنج گروه حبوبات، سبزیجات، میوه، لبنیات و مواد سرشار از پروتئین انتخاب کنید. بدن شما باید مواد غذایی مختلفی برای تامین پروتئین، کربوهیدرات، چربی، ویتامین و مواد معدنی به دست بیاورد.
همچنین خوردن مایعات به خصوص آب برای ساخت بافت های جدید، کمک به هضم غذا و تشکیل مایع آمنیوتیک لازم است. خوردن روزانه 10 لیوان آب در طول روز را فراموش نکنید. خوردن بیش از حد نان و برنج و سایر غلات باعث کم شدن جذب آهن، کلسیم و روی در بدن می شود.
حواستان به نشانه های زایمان زودرس باشد مهم ترین نشانه ی آن تغییر ترشحات واژن، درد شبیه به قاعدگی، انقباضات رحم، فشار زیاد لگن و نشت مایع آمنیوتیک است. با اقدامات بعد از پارگی کیسه آب جنین باید کاملا آشنا باشید. به علائم توجه کنید و در صورت مشاهده به پزشک مراجعه کنید.
مبتلا شدن به اسهال در اثر تماس با فرد آلوده و یا خوردن غذای آلوده هم از مواردی است که ممکن است با شما در این دوره همراه باشد و نباید نگرانش باشید. این موضوع حداکثر 72 ساعت طول می کشد. در این دوران آب ازدست رفته بدن را با نوشیدن آب تمیز، آب مرغ و آب میوه برطرف کنید. اگر اسهالتان شدید یا طولانی شد و یا همراه با تب، مدفوع خونی یا حاوی خلط بود به پزشک اطلاع بدهید.