بسیاری از ما هورمون‌ها را عامل بیماری‌های خود می‌دانیم. البته چندان هم بی دلیل نیست چون هورمون‌ها مسئول تمام اتفاقات مرموز در بدن از افزایش وزن و ریزش مو گرفته تا ولع برای خوردن هستند. وقتی هورمون‌ها از کنترل خارج می‌شوند یک متخصص غدد می‌تواند به داد شما برسد.
اما قبل از این‌که از متخصص غدد وقت بگیرید بهتر است این مطلب را بخوانید. مرلین تن، متخصص غدد در مرکز درمانی استنفورد می‌گوید «ما پزشک هورمون‌ها هستیم. کار ما بیشتر تشخیص سه بیماری تیروئید، دیابت و پوکی استخوان است.» بیماری‌های دیگری که متخصص غدد درمان می‌کند عبارتند از یائسگی، فشار خون و نازایی. با این که غدد شناسی خود یک تخصص به حساب می‌آید، اما متخصص غدد دارای تخصص‌های فرعی هم است. برخی از آن‌ها روی کاهش وزن، برخی روی ناهنجاری‌های تیروئید و برخی دیگر روی سلامت دستگاه تولید مثل تمرکز می‌کنند. این بدان معنا است که باید به یک متخصص غدد مراجعه کنید که در مورد بیماری خاص شما تجربه داشته باشد.
ممکن است اصلا نیازی به مراجعه به متخصص غدد نداشته باشید
در مورد بیماری‌های معمولی مثل مشکلات تیروئید یا دیابت، پزشک اصلی شما هم می‌تواند به درمان بپردازد. او می‌تواند یک آزمایش برای شما تجویز کرده و میزان هورمون‌ها را بررسی کند و سپس به کار درمان بپردازد. یکی دیگر از مزایای آن این است که اگر در یک شهر کوچک زندگی می‌کنید لازم نیست برای پیدا کردن متخصص غدد به شهر دیگری سفر کنید. وقتی یک پزشک معمولی هم می‌تواند مشکل شما را حل کند چه لزومی دارد کیلومترها راه را طی کنید. اما اگر قند خون و میزان هورمون تیروئید غیر قابل کنترل باشد پزشک شما را نزد یک متخصص غدد می‌فرستد.
شاید لازم باشد فقط یک بار به متخصص غدد مراجعه کنید
متخصص غدد اغلب دوست دارد خود را بخشی از کار درمان شما تلقی کند. تن می‌گوید «ما اغلب بیماران را یک جلسه ویزیت می‌کنیم و در طی این جلسه به بیمار کمک می‌کنیم تا در مورد بیماری خود بیشتر بداند اما کنترل و درمان آن به عهده‌ی پزشک اصلی است. کار ما بیشتر آموزش است تا درمان.» همین آموزش در روند بهبودی به همان اندازه اهمیت دارد. تحقیقات نشان می‌دهد در بیماری‌هایی مثل دیابت، برنامه‌های آموزشی می‌تواند در کنترل بهتر قندخون و همین طور کاهش وزن و بهبود سطح کلسترول کمک کند.
متخصص غدد فقط با یک نگاه می‌تواند بگوید مشکل شما چیست
میلیون‌ها نفر از بیماری‌های مرتبط با تیروئید رنج می‌برند اما از وجود آن بی خبر هستند. تیروئید یعنی همان غده‌ی پروانه‌ای شکل در گردن، هورمون‌هایی را ترشح می‌کند که در سوخت و ساز، تنظیم دمای بدن و عملکرد ارگان‌ها دخالت دارند. معمولا آزمایش تشخیص پزشک را تایید می‌کند اما متخصص غدد ممکن است ابتدا بیماری‌های کنترل نشده و پیشرفته را تشخیص دهد. به‌عنوان مثال، در کم‌کاری تیروئید ممکن است بیمار خسته به نظر برسد و صورت او متورم باشد. در پرکاری تیروئید ممکن است مشکلات جدی بروز کنند که بیرون زدن چشم‌ها و کاهش بدون دلیل وزن از آن جمله‌اند.
متخصص غدد با لمس کردن هم می‌تواند بیماری شما را تشخیص دهد
متخصص غدد به احتمال زیاد دست خود را روی گلوی شما می‌گذارد تا ببیند آن قسمت غده یا برآمدگی دارد یا خیر. وجود برآمدگی یا غده می‌تواند نشان دهنده‌ی وجود بیماری تیروئید و یا حتی سرطان تیروئید باشد. طبق گفته ی انجمن سرطان آمریکا در سال 2015 نزدیک به 62500 مورد جدید سرطان تیروئید در این کشور وجود داشت.
متخصص غدد دوست دارد در مورد گر گرفتگی شما هم بداند
بر طبق یافته‌ها گرگرفتگی در طی یائسگی می‌تواند به طور متوسط تا 12 سال طول بکشد. بسیاری از زنان گرگرفتگی را در پری منوپوز یعنی زمانی که هنوز قاعدگی دارند تجربه می‌کنند. جیمز لیو، متخصص غدد تولید مثل در کلیولند می‌گوید «اگر گرگرفتگی تنها در حین قاعدگی زنان به وجود بیاید ممکن است به آن‌ها بگوییم که لازم نیست کار خاصی انجام دهند چون با ترشح استروژن بیشتر در شروع چرخه به وسیله‌ی تخمدان‌ها این علائم رفع می‌شوند. اما اگر گرگرفتگی شدید باشد (حتی در این حالت هم متخصص زنان و زایمان کاری در مورد آن انجام نمی‌دهد) در این حالت ما برای بیمار قرص ضد بارداری با دز پایین تجویز می‌کنیم. ترکیب استروژن و پروژستروژن می‌تواند گرگرفتگی را از بین ببرد.» لیو می‌گوید پزشکان اغلب تمایلی به تجویز قرص ضد بارداری برای زنان بالای 35 سال ندارند چون خطر سکته را در این دسته از زنان بالا می‌برد اما مشخص شده در صورتی که سیگار نکشند، قرص ضد بارداری خطری برای آن‌ها ندارد. اگر در دوران یائسگی قرار دارید و دچار گر گرفتگی می‌شوید، متخصص غدد می‌تواند از طریق هورمون‌ها یا روش‌های طبیعی دیگر شدت آن را تا حد زیادی کاهش دهد.
متخصص غدد استخوان‌های شما را هم مورد توجه قرار می‌دهد
شاید از این‌که بدانید چند مشکل هورمونی وجود دارد که خطر پوکی استخوان را افزایش می‌دهد متعجب شوید. پرکاری تیروئید و هایپرپاراتیروئیدیسم که در هردوی آن‌ها با غلظت بسیار بالای هورمون‌های تیروئید و پاراتیروئید مواجه هستیم و همین طور کمبود ویتامین D می‌تواند منجر به پوکی استخوان شود. بنابراین اگر به خاطر هر یک از این مشکلات تحت درمان باشید، پزشک شما توجه ویژه‌ای به حفظ تراکم استخوان‌های شما خواهد داشت. او ممکن است برای این کار دارو تجویز کند که معروف‌ترین آن فوزاماکس نام دارد. هم‌چنین متخصص غدد ممکن است دارو‌های جدیدتری نیز به شما معرفی کند که یک پزشک خانواده با آن‌ها آشنایی نداشته باشد.
متخصص غدد و ویتامین D
متخصص غدد در مورد ویتامین D با شما صحبت خواهد کرد اما برای تعیین میزان آن در بدن شما آزمایش تجویز نخواهد کرد. درست است که ویتامین D یک ویتامین نامیده می‌شود، اما در اصل یک هورمون استروئید است به همین دلیل است که متخصص غدد تا این اندازه نگران میزان آن در بدن شما است. همان طور که می‌دانید در مورد ویتامین D بسیار گفته می‌شود چون فواید بسیار زیادی برای سلامتی دارد. برخی از کارشناسان توصیه می‌کنند که میزان ویتامین D در بدن را باید به صورت منظم تحت نظارت داشته باشیم اما هزینه‌ی آزمایش بالا است. هزینه‌ی آزمایش تعیین میزان ویتامین D بالا است و همین طور این آزمایش ضروری هم نیست چون پزشکان اغلب می‌توانند کمبود آن را حدس بزنند. اگر در جایی زندگی می‌کنید که آفتاب به خود نمی‌بیند، حتی اگر شیر هم می‌نوشید احتمالا دچار فقر ویتامین D هستید. از طرف دیگر، اگر در جایی که زندگی می‌کنید بیشتر اوقات آفتاب دارید احتمالا میزان ویتامین D شما نرمال است. خلاصه این‌که اگر آفتاب ندارید ممکن است نیاز به مصرف مکمل‌های حاوی ویتامین D داشته باشید. کارشناسان در مورد میزان دقیق آن اتفاق نظر ندارند اما موسسات ملی سلامت مقدار آن را 600 واحد در روز تعیین کرده‌اند.
مسائلی هم وجود دارد که از عهده‌ی متخصص غدد خارج است
یکی دیگر از مزایای مراجعه به پزشک عمومی به جای متخصص غدد این است که پزشک عمومی نگاهی همه جانبه به سلامتی شما دارد، بنابراین می‌تواند علل دیگر بیماری را نیز شناسایی کند اما متخصص غدد همانند نور لیزر است که فقط یک چیز را نشانه گیری می‌کند که همان هورمون‌ها است و کاری با مسائل دیگر ندارد. خستگی و استرس می‌تواند علائم مشابهی با بیماری تیروئید داشته باشد. بیمارانی هستند که چهل و اندی سال دارند. این بیماران عاجزانه می‌خواهند که بشنوند افزایش وزن، افسردگی خفیف و خستگی در آن‌ها به علت بیماری تیروئید است و با تجویز یک قرص کوچک درمان می‌شوند. اما اغلب اوقات مشکل ربطی به تیروئید ندارد بلکه سبک زدندگی دیوانه‌‌وار و استرس است که این مشکلات را می‌آفریند. درست است که متخصص غدد در مورد سلامتی شما بسیار می‌داند، اما گاهی اوقات چیزی که واقعا به آن نیاز دارید این است که مراقب خودتان باشید. ورزش، رژیم غذایی سالم و صرف کمی وقت برای تمدد اعصاب می‌تواند معجزه کند.
منبع : Prevention
