جراحی ارتوپدی (به انگلیسی: Orthopedic Surgery)
یا ارتوپدی (ارتوپدی به صورت Orthopaedics هم نوشته می شود)، با مشکلات دستگاه ماهیچه‌ای-اسکلتی سروکار دارد. جراحان ارتوپدی هم از روش‌های جراحی و غیر-جراحی، برای درمان این موارد استفاده می‌کنند: ترومای عضلانی-اسکلتی، بیماری‌های نخاعی، آسیب‌های ورزشی، بیماری‌های زوال، عفونت‌ها، تومورها و اختلالات مادرزادی.
واژه‌شناسی
واژه «ارتوپدی» از دو واژه یونانی ارتوس (orthos) به معنای راست و مستقیم و پدی (paideion) یا پدیوس به معنای پرورش کودک تشکیل شده است. اصطلاح ارتوپدی در سال ۱۷۴۱ توسط ارتوپد نیکولاس آندری ساخته شد.
تاریخچه
ارتوپدی اولیه
بسیاری از پیشرفت‌ها در جراحی ارتوپدی، ناشی از تجربیات دوران جنگ است. در میدان‌های نبرد قرون وسطی، آسیب‌دیدگان با نوار زخم‌های آغشته به خون اسبان درمان می‌شدند، این نوارها خشک می‌شدند، گرچه هنوز غیر بهداشتی بوده، برای شکسته‌بند مورداستفاده قرار می‌گرفتند.
در اصل، اصطلاح اورتوپدی به معنای تصحیح بدشکلی‌های عضلانی-اسکلتی در کودکان بوده است. نیکولاس آندری، استاد پزشکی در دانشگاه پاریس، این اصطلاح را اولین بار در کتابش با همین موضوع در سال ۱۷۴۱ معرفی کرد. او از تمرینات بدنی، مهارت دستی و شکسته‌بندی در درمان بدشکلی‌های کودکان دفاع می‌کرد. کتابش بیماران را مستقیما خطاب قرار می‌داد، درحالی‌که برخی از موضوعات آن برای اورتوپدهای امروزی آشناست، همچنین کتاب او «عرق زیاد کف دستان» و لکه‌های صورت را نیز شامل می‌شد.
جین-آندری وال، اولین مؤسسه اورتوپدی را در ۱۷۸۰ تأسیس نمود که اولین بیمارستان مختص درمان بدشکلی‌های اسکلتی کودکان به شمار می‌آید. او کفش پا-کج را برای کودکانی با بدشکلی‌های کف پا ساخت و روش‌های متعددی برای درمان انحنای نخاع ابداع نمود.
انواع جراحی ارتوپدی
ارتوپدی به شاخه‌های متعددی تقسیم می‌گردد:
- جراحی ستون فقرات
- جراحی شانه و دست
- جراحی تعویض مفاصل زانو و لگن
- ارتوپدی اطفال
- پزشکی ورزشی
- جراحی پا و مچ پا
- جراحی تومورهای استخوانی و نسج نرم
ارتوپدی چیست و به درمان چه امراضی می‌پردازد؟
اصطلاح ارتوپدی ریشه در قرن هجدهم میلادی داشته و توسط پزشک فرانسوی متخصص اطفال به نام نیکولاس آندری شکل‌گرفته است که طی آن ارتوپد را با یک باغبان مقایسه می‌کند که یک درخت کج را به یک دیوار یا موقعیت قوی متصل می‌کند. از آن زمان این مثال یک نمونه برجسته در همه جوامع ارتوپدی بوده است.
-
ارتوپدی چیست؟
ارتوپدی تخصص پزشکی اختصاص داده شده به تشخیص، درمان، توان‌بخشی و پیشگیری از صدمات و بیماری‌های سیستم عضلانی اسکلتی از بدن انسان هست که شامل استخوان‌ها، مفاصل، رباط‌ها، تاندون‌ها، عضلات و اعصاب است که اجازه می‌دهد یک فرد حرکت کرده و فعال باشد.
این رشته پزشکی با درمان ناهنجاری‌های مادرزادی، پیشگیری و درمان بیماری‌های مزمن و آسیب سیستم اسکلتی عضلانی ارتباط دارد.
در حال حاضر ارتوپدی به بیماران در همه سنین از نوزادان با کجی یا پیچیدگی پا تا ورزشکاران جوان که به جراحی آرتروسکوپی نیاز دارند، اختصاص داده شده است. این رشته همچنین به درمان شکستگی استخوان‌ها نیز می‌پردازد.
-
وظایف ارتوپدی
هدف و وظیفه اصلی ارتوپد ارتقاء رشد سیستم عضلانی اسکلتی و درمان تغییرات دژنراتیو است.
پزشک متخصص ارتوپدی با مسائل مربوط به سیستم عضلانی اسکلتی مواجه شده و به مسائل زیر می‌پردازد:
– تشخیص آسیب یا اختلال
– درمان با داروها، تمرینات، جراحی یا سایر برنامه‌های درمانی
– تمرینات توان‌بخشی یا درمان فیزیکی برای بهبود حرکت قدرت یا عملکرد
– پیشگیری با ارائه برنامه‌های اطلاعاتی و درمان برای جلوگیری از آسیب‌ها و یا تأخیر در پیشرفت بیماری‌ها
در واقع ارتوپدی، تکنیکی است که به دنبال اصلاح یا جلوگیری از تغییر شکل بدن انسان از طریق تمرینات یا دستگاه‌های مختلف هست. دستگاه‌های ارتوپدی ارتز نام دارند که شامل پروتز های متفاوتی هستند که از مواد و لوازم مصنوعی به عنوان جایگزین برای هر بخشی از بدن که به دلایلی از دست رفته است، تشکیل شده‌اند.
برخی از رایج‌ترین بیماری‌هایی که توسط یک پزشک متخصص ارتوپد درمان می‌شوند عبارت‌اند از:
– آرتریت
– نکروز استخوان
– پارگی رباط
– کمردرد
– سیاتیک
– عفونت مفاصل
– پارگی تاندون‌ها
– اسکولیوز
– فتق دیسک
– خار پاشنه
– رگ به رگ شدن
اختلالاتی نظیر کجی پا، استخوان، انقباض شانه نیز تصاویر بالینی معمولی است که توسط متخصص ارتوپد درمان می شود.
-
فلوشیپ ارتوپدی چیست؟
تمام پزشکان ارتوپدی، مجاز به درمان هر مورد از آسیب‌های اسکلتی عضلانی می‌باشند، بااین‌حال همانند دیگر رشته‌های پزشکی این رشته نیز می‌تواند بر روی مناطق خاص شامل پا، زانو، شانه، ستون فقرات، کودکان و غیره تخصصی‌تر شده و به‌عبارت‌دیگر فلوشیپ یا فوق تخصص آن منطقه را داشته باشد. فلوشیپ مهارت‌های علمی و تجربی پزشکان فارغ‌التحصیل را در یک زمینه خاص افزایش می‌دهد.
متخصصان ارتوپدی با گذراندن دوره‌های فلوشیپ، فقط با بخش‌های خاصی از بدن کار می‌کنند. به‌عنوان‌مثال فلوشیپ زانو فقط در مورد بیماری‌ها و آسیب‌های زانو، تعویض مفصل زانو یا آرتروسکوپی زانو و به‌طورکلی تمام مواردی که مربوط به زانو می‌شود، فعالیت می‌کنند.
-
ارتوپدی اطفال
شاخه ای از ارتوپدی برای مراقبت از کودکان دارای نقض ستون فقرات یا اندام‌های زیرین هست.
ارتوپدی اطفال زمینه، تخصص یا فلوشیپی از ارتوپدی است که کودکان مبتلا به اختلالات مربوط به استخوان‌ها، عضلات و کودکانی که این مشکلات را پس از بیماری یا آسیب ایجاد می‌کنند، درمان می‌کند.
-
روش‌های درمان ارتوپدی
در ارتوپدی دو نوع روش درمان وجود دارد که شامل روش‌های محافظه‌کارانه و جراحی می‌باشند که دو روش متفاوت از یکدیگر هستند.
– درمان محافظه‌کارانه در ارتوپدی
درمان محافظه‌کارانه، شامل برنامه‌های کاربردی و فیزیکی است که در آن با استفاده از جریان مستقیم و متناوب اولتراسوند و نور لیزر که از طریق بخش‌های دردناک جریان می‌یابند، کمک می‌کنند تا گردش خون و مواد مغذی در مناطق مربوطه فعال شوند.
علاوه بر این خدماتی مانند تزریق کنترل شده توسط CT بر روی ستون فقرات برای تحریک ریشه عصب به عنوان یک نتیجه از دیسک یا تنگی کانال نخاعی و شکایت مزمن از استئونوزهای ستون فقرات انجام می شود که عامل ضدالتهاب بوده و باعث تسلی عامل درد می شود و می‌تواند به‌واسطه این روش به صورت دقیق تزریق انجام شود و کنترل توموگرافی کامپیوتری به‌طور قابل‌ملاحظه‌ای موجب کاهش خطرات بالقوه می شود.
شوک‌درمانی، درمان درد، احیا پزشکی، Spinerliner و کایروپراکتیک طیف گسترده روش‌های محافظه‌کارانه را کامل می‌کنند.
– درمان جراحی در ارتوپدی
درصورتی‌که درمان محافظه‌کارانه کافی نباشد، پزشک ممکن است از جراحی استفاده کند. بیماری و دردهای شانه، مفصل آرنج، مچ پا، لگن و زانو اغلب با چنین درمان هایی می‌توانند به‌طور قابل‌توجهی کاهش‌یافته و همچنین باعث بهبود کیفیت زندگی می شود.
به‌عنوان‌مثال در طی جراحی‌های ارتوپدی که توسط جراح ارتوپد انجام می شود، ممکن است بافته‌ای تاندون پاره شده یا قطعات تاندون آسیب‌دیده برای از بین بردن درد تاندون آشیل حذف شوند.
-
جراح ارتوپد
جراح ارتوپد، پزشکی است که حداقل ۱۲ سال تحصیلی را تکمیل نموده و آموزش گسترده‌ای در تشخیص و درمان آسیب‌ها و بیماری‌های سیستم اسکلتی عضلانی دیده است.
هدف جراحی ارتوپدی، درمان اختلالات مختلف دستگاه اسکلتی و حرکتی یا کاهش علائم آنها هست. این مشکلات می‌تواند بر استخوان‌ها، ساختارهای غضروف یا مفصل‌ها تأثیر بگذارد.
این پزشکان با مشکلاتی که بر سیستم عضلانی اسکلتی تأثیر می‌گذارند، مقابله می‌کنند.
چه آسیب‌هایی با جراحی درمان می‌شوند؟
– جراحات بپا: متاتارسالژی، والگوس پنجه پا، پای صاف
– آسیب‌های دست: به‌عنوان‌مثال آسیب ناشی از تونل کارپ، استئوارتریت انگشت شصت، گرفتگی عضلات دست
– آسیب‌های زانو مانند مینیسک، لیگامان یا استئوآرتریت
– آسیب‌های شانه
– آسیب‌های مفصل ران: به‌عنوان‌مثال استئوآرتریت مفصل ران
– انواع آسیب‌های جراحتی
منابع: ziolko – fid-gesundheitswissen
