انجمن طب سوزنی بریتانیا پس از بررسی پیامدهای درمان سی‌وچهار هزار بیمار توسط ۵۷۴ درمانگر طب سوزنی، با ارائه مقاله‌ای در مجله معتبر «ژورنال بریتانیایی پزشکی» British Medical Journal در ماه سپتامبر ۲۰۰۱ چنین اعلام نمود که طب سوزنی درصورتی‌که توسط پزشکان آموزش‌دیده در دوره‌های استاندارد انجام شود، بسیار ایمن و فاقد هرگونه عارضه جدی است. بیشتر بیماران، طب سوزنی را با تزریقات مقایسه می‌کنند و به همین دلیل با ترس و نگرانی زیادی مواجه می‌شوند؛ ولی لازم است ذکر شود که سوزن‌ها، بسیار باریک و صیقلی طراحی شده‌اند تا بیمار دردی حس نکند و اگر دردی ایجاد شود معمولاً در حد یک پشه گزیدگی هست. نتایج حاصل از تعدادی مطالعه نشان می‌دهد که طب سوزنی ممکن است به کاهش دردهایی که اغلب مزمن هستند مانند کمردرد ، گردن درد و آرتروز / درد زانو کمک کند. همچنین ممکن است به کاهش دفعات سردردهای تنشی کمک کرده و از سردردهای میگرنی جلوگیری کند؛ بنابراین، به نظر می‌رسد طب سوزنی گزینه مناسبی برای افراد با درد مزمن باشد که باید در نظر بگیرند.
بااین‌حال، دستورالعمل‌های عمل بالینی در توصیه‌های مربوط به طب سوزنی متناقض است. امروزه طب سوزنی به‌عنوان مهم‌ترین رویکرد در طب چین، پرطرفدارترین شیوه طب سنتی بین پزشکان در سراسر جهان است. طی پنجاه سال گذشته، تعداد بی‌شماری از پزشکان از کشورهای گوناگون پس از طی دوره پزشکی عمومی یا دوره تخصصی پزشکی کلاسیک با تحصیل در دانشگاه‌ها و دانشکده‌های بین‌المللی طب سوزنی چین نظیر آکادمی طب سوزنی پکن (CBIATC) و شانگهای، این طب را فراگرفته و در کشورهای خود مشغول به طبابت با این شیوه می‌باشند. طب سوزنی در بسیاری از بیماری‌ها جایگاه درمانی ویژه‌ای دارد و در درمان برخی بیماری‌ها یک سروگردن بالاتر از طب نوین قرار می‌گیرد. به‌عنوان‌مثال سردردهایی با منشأ نامشخص یا درمان پای بی‌قرار یا حتی اختلالات روحی روانی همچون استرس و اضطراب پاسخ مناسبی به درمان طب سوزنی می‌دهند یا موارد دیگری از بیماری‌ها برای درد حاد کمر، طب سوزنی اثر مثبتی نداشته است ولی در دردهای مزمن کمر اثربخشی مثبتی مشاهده شده است. این اثر مثبت تفاوتی با اثر درمان‌های معمول پزشکی امروزی یا سنتی نبوده است.
اثر طب سوزنی در همراهی با روش باروری آزمایشگاهی (IVF) هم مثبت و هم منفی بوده است.
در مورد اثر طب سوزنی بر تهوع و استفراغ بعد عمل پژوهش‌ها نشان داد که طب سوزنی اثر مثبتی داشته اما اثرش کمتر یا مساوی با اثرات داروهای رایج بوده است. اثر طب سوزنی بر تهوع ناشی از بارداری پنجاه‌درصد بیش از اثر درمان توسط دارونما بوده است.
اثر طب سوزنی بر درد گردن در مطالعاتی بیشتر از اثر درمان توسط دارونما بوده است.
اثر درمانی طب سوزنی بر درد مزمن شانه مثبت بوده است.
در مورد اثر بر دردهای آرتروز نتایج پژوهش‌ها نقض‌کننده هم هستند. هم نتایج مثبت و هم نتایج منفی از این تحقیقات به دست آمده است.
در پی یک بازبینی سیستمیک پژوهش‌ها مشخص شد که طب سوزنی اثری در درمان ماهیچه درد الیافی (فیبرومیالژی) ندارد.
در مورد این بیماری‌ها هم مطالعه گروه کوکران (Cochrane Collaboration) نتوانست شواهدی مبنی بر اثر مثبت یا منفی به نفع طب سوزنی بیابد که این به علت تحقیقات ضعیف، مبهم و بد کیفیت بوده و نیاز به مطالعات بهتر احساس می‌شود: آسم فلج بل، وابستگی به کوکائین، افسردگی بالینی،دیس منوره (با استفاده از تحریک الکتریکی پوست), صرع، گلوکوم، بی‌خوابی، سندرم روده تحریک‌پذیر، تحریک زایمان بچه، آرتریت روماتوئید، درد شانه، روان گسیختگی، ترک سیگار، سکته حاد، توانبخشی پس از سکته، آرنج تنیس‌بازان و فراموشی عروقی.
خطرات طب سوزنی
در رابطه با خطرات و عوارض طب سوزنی می‌توان گفت که این روش درمانی درصورتی‌که توسط پزشک مجرب انجام شود تقریبا کم‌خطرترین و کم عارضه‌ترین شیوه درمانی است. درصورتی‌که فرد دچار اختلال خون‌ریزی دهنده باشد یا از داروهای رقیق‌کننده خون استفاده کند، استفاده از طب سوزنی برای وی خطرناک هست. همچنین استفاده از سوزن‌هایی که به‌خوبی ضدعفونی و استریل نشده‌اند، خطر آلوده شدن فرد را به دنبال دارند.
تأثیر طب سوزنی بر دستگاه گوارش
متخصص طب سوزنی با توجه به شرایط بیمار، نقاطی را انتخاب می‌کند که بیشینهٔ تأثیر را بر مکانیسم کلی بدن او بگذارد. استعمال طب سوزنی باعث ترشح مواد طبیعی ضد درد در بدن می‌شود که علاوه بر خاصیت سرکوب‌کنندگی درد، کمک به افزایش ایمنی بدن، تعدیل متابولیسم و همچنین سیستم گوارشی می‌کند.
با توجه به گزارش‌ها آزمایشگاهی و بالینی، طب سوزنی در درمان اختلالات گوناگون دستگاه گوارش باعث بهبود چشمگیر این بیماران شده است. تحقیقات مختلف توانستند نقش طب سوزنی را در درمان سیستم گوارشی، از خشکی دهان الی اختلالات عملکردی همچون ریفلاکس، تهوع و استفراغ، سندرم روده تحریک‌پذیر (IBS)، سوءهاضمه، یبوست، اسهال، نفخ شکم، اختلالات صفراوی و مری، فرایندهای التهابی در روده، نقرس و کولیت نشان دهند
شرایطی که باعث پروسه‌های التهابی، به خصوص در روده کوچک و روده بزرگ می‌شود را به‌طورکلی التهاب دستگاه گوارش می‌نامند. از زخم روده و بیماری کرون می‌توان به‌عنوان شایع‌ترین و اصلی‌ترین بیماری‌های مختص به التهاب دستگاه گوارش نام برد. در سال ۲۰۱۰، حدود ۳۴۰۰۰ نفر تنها به علت بیماری‌های گوارشی فوت کردند. به علت این‌که علائم بیماری‌های گوارشی حاد و جدی هستند و عوارض ناشی از درمان‌های دارویی طولانی‌مدت بیماران را کلافه کرده است، اغلب این بیماران به دنبال روش‌های درمانی مکمل یا جایگزین هستند. در نروژ، سالانه ۴۹٪ از بیماران مبتلا به بیماری‌های التهاب دستگاه گوارش، به طب مکمل روی می‌آورند.
مجله علمی جهانی گوارش در مقاله‌ای یک آزمایش فوق‌العاده جالب را منتشر نمود. در این آزمایش که از موش‌های مبتلا به زخم روده استفاده می‌شد، پس از استعمال طب سوزنی همراه با فیتیله گذاری، محققین متوجه تغییراتی در بافت روده موش‌ها شدند. بدین‌صورت که تورم مخاط رودوی و شکل‌گیری زخم در آن‌ها تغییر کرد و رو به بهبودی پیش رفت. بعلاوه، التهاب به‌طور چشمگیری در سلول‌های موجود در دیواره روده کاهش یافت؛ اما جالب‌تر از همه زمانی بود که محققین مشاهده کردند که سلول‌های پوشاننده روده (سلول‌های اپیتلیوم) زخم را می‌پوشانند و همچنین در بررسی مولکولی، متوجه کاهش سطح فاکتورهای التهابی (IL-12 و TNF-α) شدند.
تأثیر طب سوزنی-الکتریکی بر زخم‌های معده و مری نیز توسط محققین بسیاری مطالعه شده است که بر اساس آن‌ها، استعمال طب سوزنی-الکتریکی باعث بهتر به گردش درآمدن جریان خون در مخاط معده، تنظیم سطح موتیلین (هورمون محرک ماهیچه‌های صاف مجرای فوقانی معدی-روده‌ای که باعث افزایش حرکات معده و دوازدهه می‌شود) و سوماتوستاتین (باعث کاهش انقباضات در روده می‌شود در نتیجه هضم و جذب مواد غذایی در روده بهتر می‌شود) می‌گردد که در نهایت باعث کاهش گرفتگی و درد در بیماران مبتلا به زخم معده می‌شود.
در مطالعه‌ای که بر روی مبتلایان به سندرم روده تحریک‌پذیر صورت گرفت، محققین ثابت کردند که درد مزمن معده-روده این بیماران، پس از استعمال طب سوزنی کاهش می‌یابد. بر این اساس با تحریک مسیر سروتونین (عامل التهاب) و به گردش درآوردن آن، از تمرکز غلظت سروتونین در روده کاسته می‌شود. از طرف دیگر، یکی از عواملی باعث تحریک التهاب و ورم در این بیماران می‌شود، استرس و تنش است. استعمال طب سوزنی در این بیماران باعث کاهش آزادسازی هورمون آزادکننده کورتیکوترپین در مغز می‌شود که در نتیجه آن با کاهش سطح کورتیزول خون، استرس در این بیماران نیز کم می‌شود؛ بنابراین با توجه به مطالبی که گفته شد، بیماران مبتلا به اختلالات گوارشی که به دنبال طب مکمل برای دردهای معده-روده خود هستند، طب سوزنی می‌تواند برایشان کمک‌کننده و مفید باشد.
