تعریف آسم
آسم واژهاي يوناني و بيانگر حالتي است كه وجه مشخصه آن بروز حمالت مكرر سرفه،تنگي نفس همراه با خسخس سينه و احساس خفقان است. آسم بيماري التهابي مزمن راههاي هوايي است كه در افراد مستعد از نظر ژنتيك، تحت تاثير عوامل محيطي، ايجاد يا تشديد ميگردد. سلولهاي بسياري از جمله ماستوسيتها، ائوزينوفيلها، لنفوسيتTو نوتروفيلها در آن نقش دارند. بايد توجه داشت آسم در واقع يك بيماري نيست بلكه سندرمي(نشانگان)است كه دستگاههاي مختلف ايمني، تنفسي، اندوكرين، عصبي و …در آن درگير هستند.
تشخیص آسم در کودکان زیر 6 سال
در این سنین تشخیص آسم مشکل است و تست تشخیصی منحصر به فردی برای آن وجود ندارد. نکات زیر در تشخیص آسم کمک کننده است.
الف) فنوتیپهای ویزینگ
در برخورد با كودكان کم سن و سال كه با ويزينگ بهعنوان يكي از شكايات شايع تنفسي در دوران كودكي مراجعه مي‌كنند؛ بايد توجه داشت كه ويزينگ هميشه معادل تشخيص آسم نبوده و الگوهاي متفاوتي را در كودكان ايجاد مي‌كند.
شايعترين الگوي باليني به ويژه در شيرخواران و كودكان قبل از سنين مدرسه، سرفه و خسخس عودكنندهي ناشي از عفونتهاي ويروسي دستگاه تنفسي است كه اغلب در فواصل بین سرماخوردگیها، علائم پايداري ندارند. همچنين اين كودكان شواهدي از آتوپي در خود و خانوادهي خود نداشته و عالئم اين گروه حداكثر تا سن 12 سالگي از بين ميرود
الگوي باليني ديگر، كودكاني هستند كه با شكايات تنفسي )سرفه، خسخس عودكننده،..مراجعه مي‌كنند و اغلب شروع اين عالئم در سنين قبل از مدرسه ميباشد. اين كودكان داراي شواهد اتوپي اگزما، رينيت آلرژيك، آلرژي غذايي در خود يا خانواده بوده و عالئم در فواصل بين حمالت نيز پايدار ميباشد. در اين گروه احتمال بيشتري براي تداوم عالئم تا سنين نوجواني و بزرگسالي وجود دارد
ب) ارزيابي باليني و پاراکلینیکی
در کودکان زیر 6 سال که با سرفه، خسخس سینه و تنگی نفس به ویژه به دنبال عفونتهای ویروسی مراجعه میکنند ابتدا بايد ارزيابي باليني از شواهد،صورت گيرد و سپس با توجه به تشخيصهاي افتراقي احتمال تشخيص آسم در كودك را ارزیابی نمود. باید توجه داشت تشخیص قطعی آسم در این سنین بر اساس پیگیری مکرر بالینی و با رد سایر علل صورت میگیرد. دراین سنین به دلیل عدم توانایی کودک انجام اسپیرومتری امکان پذیر نیست.
انجام رادیوگرافی قفسه سینه بهطور روتین توصیه نشده اما برای رد اختلالات ساختاری ریه نظیر آمفیزم لوبار مادرزادی، حلقه عروقی، عفونتهای مزمن نظیر TB آسپیراسیون جسم خارجی، …….میتوان از آن کمک گرفت. انجام تستهای آلرژیک برای تایید آتوپی به ویژه در کودکان باالی 3 سال کمک کننده است و در موارد آسم کنترل نشده در این سنین باید مد نظر قرار گیرد.
درمان آزمايشي در كودكان زیر 6 سال
در این گروه سنی براي درمان آزمايشي (Trial )كورتيكوسترویيد استنشاقي به مدت یک ماه و با دوز کم بكلومتازون يا معادل آن از فلوتيكازون تجويز ميگردد.
