ویروس کرونا چیست؟
از اوایل سال ۲۰۲۰، یک ویروس جدید به دلیل سرعت بی سابقه در شیوع در سراسر دنیا سرتیتر خبرها شد. در یک بازار غذایی در ووهان چین به عنوان منشا این ویروس ردیابی شد و از آن‌جا در سرتاسر جهان گسترش یافت.
این ویروس (که به طور رسمی SARS-CoV-2 نامیده می شود) باعث ابتلای میلیون‌ها نفر در سراسر دنیا شده و جان صدها هزار نفر را گرفته است. به بیماری ناشی از ابتلا به SARS-COV-2 کووید-۱۹ می گویند که مخفف ویروس کرونای سال ۲۰۱۹ است.
به رغم ترس فراگیری که در اخبار نسبت به این ویروس وجود دارد، تا زمانی که با فرد مبتلا به SARS-COV-2 تماس نداشته باشید، احتمال ابتلا بعید است.
بیایید با هم به برخی از باورهای اشتباه نگاه بیندازیم.
علائم ویروس کرونا چیست؟
ارتباط بین علائم و ابتلا به ویروس کرونا – منبع
پزشکان هر روز اطلاعات جدیدی درمورد این ویروس به دست می آورند. تا به امروز، می دانیم ممکن است بعضی از افراد در اثر ابتلا به این ویروس ابتدا هیچ علامتی نداشته باشند. ممکن است ۲ روز تا ۲ هفته بدون بروز علامت ناقل ویروس باشید.
ازجمله علائم شایعی که مخصوصا به کووید-۱۹ (ویروس کرونا) اختصاص داده شده می توان به موارد زیر اشاره کرد:
- تنگی نفس
- سرفه که به مرور زمان تشدید می شود
- تب خفیف که به تدریج بالا می رود
- خستگی مفرط
- از دست دادن چشایی و بویایی
علائم زیر کم تر شایع است:
- لرزش مداوم همراه با لرز
- گلودرد
- سردرد
- درد و گرفتگی عضلات
این علائم در بعضی از افراد شدیدتر است. در صورت بروز هر یک از علائم زیر، مشاوره آنلاین فوری بگیرید:
- اختلال تنفسی
- کبود شدن لب یا صورت
- احساس درد مداوم یا فشار در قفسه ی سینه
- گیجی
- خواب‌آلودگی شدید
آیا کرونا در همه یکسان است؟
نه. ویروس کرونا روی ارگان‌های مختلف اثر می گذارد و چند علامت دارد که کمتر شایع است.
دانشمندان با استفاده از اطلاعات چهار میلیون نفر می گویند نحوه ابتلا به کرونا ۶ زیرگونه دارد.
علائم عبارتند از:
- شبیه به آنفولانزا بدون تب: سردرد، از دست دادن بویایی، درد عضلات، سرفه، گلودرد، درد قفسه ی سینه، بدون تب
- شبیه به آنفولانزا با تب: سردر، از دست دادن بویایی، سرفه، گلودرد، گرفتگی صدا، تب، بی اشتهایی
- معده و روده: سردرد، از دست دادن بویایی، بی اشتهایی، اسهال، گلودرد، درد قفسه‌ی سینه، بدون تب
- خستگی شدید: سردرد، از دست دادن بویایی، سرفه، تب، گرفتگی صدا، درد قفسه ی سینه، خستگی
- گیجی شدید: سردرد، از دست دادن بویایی، بی اشتهایی، سرفه، تب، گرفتگی صدا، گلودرد، درد قفسه ی سینه، خستگی، گیجی، درد عضلانی
- شکم و دستگاه تنفسی شدید: سردرد،از دست دادن بویایی، بی اشتهایی، سرفه، تب، گرفتگی صدا، گلودرد، درد قفسه ی سینه، خستگی، گیجی، درد عضلانی، تنگی نفس، اسهال، شکم‌درد
محققان فکر می‌کنند استفراغ، اسهال و گرفتگی شکم می‌تواند نشانه‌ی بروز ویروس کرونا در کودکان باشد.
چگونه تب را اندازه بگیریم؟
توصیه می‌شود اگر دمای بدنتان بالای ۳۷.۸ درجه‌ی سانتی گراد است، خودتان را قرنطینه کنید.
روش های زیر را برای تب سنجی پیشنهاد می شود:
زیربغل:
- سر دماسنج را در مرکز زیربغل قرار دهید
- یک دقیقه بازوی خود را به بدن بچسبانید
- دماسنج را بردارید و حرارت را چک کنید
دهان:
- سر دماسنج را زیر زبان قرار دهید
- یک دقیقه زمان دهید
- دماسنج را خارج و دما را چک کنید
گوش
- گوش را به آرامی بکشید تا کانال گوش صاف شود
- دماسنج دیجیتال را وارد کانال گوش کنید
- یک لحظه دکمه را فشار دهید و نگه دارید
- دماسنج را خارج و دما را چک کنید
* نکته: اگر دماسنج را به درستی وارد گوش نکنید، نتیجه درست نخواهد بود
استراحت کردن نیز یکی از مهم‌ترین کارهای ممکن برای بهبودی، کرونا و آنفولانزا یا هر ویروس دیگری است.
مقایسه کرونا و آنفولانزا
هنوز دقیقا نمی دانیم میزان کشندگی ویروس کرونای ۲۰۱۹ از آنفولانزا بیشتر است یا کمتر.
تشخیص این امر دشوار است زیرا مجموع تعداد مبتلایان، شامل موارد خفیف در کسانی که مورد آزمایش قرار نمی گیرند یا برای درمان به بیمارستان مراجعه نمی کنند، مشخص نیست.
با این حال، شواهد اولیه حاکی از این است که ویروس جدید کرونا بیشتر از آنفولانزای فصلی جان افراد را می گیرد.
طبق برآوردها، از چهارم آوریل ۲۰۲۰، ۰.۰۴ تا ۰.۲ درصد از کسانی که طی فصل آنفولانزا در سال ۲۰۲۰-۲۰۱۹ دچار آنفولانزا شدند جان خود را در ایالت متحده از دست دادند.
به گفته‌ی مرکز کنترل و پیشگیری بیماری، در مقابل، ۶ درصد از کسانی که در ایالت متحده به کووید-۱۹ مبتلا شدند، جان خود را از دست دادند.
در ادامه به بعضی از علائم شایع آنفولانزا اشاره می کنیم:
- سرفه
- آبریزش یا گرفتگی بینی
- عطسه
- گلودرد
- تب
- سردرد
- خستگی شدید
- لرز
- کوفتگی
تب می‌تواند یکی از نشانه‌های ابتلا به بیماری های مقاربتی در مردان باشد.
علت بوجود آمدن ویروس کرونا چیست؟
ویروس کرونا زونوتیک است. یعنی قبل از سرایت به انسان، ابتدا در حیوانات ظاهر می شود. برای این‌که ویروس از حیوان به انسان سرایت پیدا کند، فرد باید با حیوانی که ناقل ویروس است تماس مستقیم پیدا کند.
بعد از ابتلای انسان به ویروس، ویروس کرونا از طریق قطرات تنفسی از فردی به فرد دیگر منتقل می شود. منظور از قطرات تنفسی همان ذرات مرطوب است که هنگام سرفه، عطسه یا صحبت در هوا حرکت می کند.
ماده ی ویروسی در این قطرات وجود دارد و می‌تواند وارد دستگاه تنفسی (نای و ریه) شود. به این ترتیب، ویروس باعث بروز بیماری خواهد شد.
ممکن است بعد از لمس سطح یا شیء آلوده به ویروس و زدن دست به دهان، بینی یا چشم به SARS-COV-2 مبتلا شوید. البته، گفته می‌شود این اصلی‌ترین راه شیوع ویروس نیست.
ویروس کرونای ۲۰۱۹ هنوز به حیوان مشخصی نسبت داده نشده است. به باور محققین، ویروس از خفاش به یک حیوان دیگر (مار یا مورچه‌خوار) سرایت پیدا کرده و بعد به انسان منتقل شده است.
چه کسانی بیشتر در معرض خطر ابتلا قرار دارند؟
اگر با شخص ناقل تماس داشته باشید، مخصوصا اگر در معرض بزاق او قرار بگیرید یا هنگام سرفه، عطسه یا صحبت کنار او باشید، خطر ابتلا به SARS-COV-2 افزایش می یابد.
اگر اقدامات بهداشتی را رعایت نکنید، در شرایط زیر بیشتر در معرض خطر خواهید بود:
- زندگی با کسی که به ویروس مبتلا شده
- مراقبت از کسی که به ویروس مبتلا شده
- پارتنری که به ویروس مبتلا شده
افراد مسن و کسانی که دچار بیماری هستند درصورت ابتلا به ویروس بیشتر بیمار می شوند. از جمله ی این بیماری ها می‌توان موارد زیر را نام برد:
- بیماری جدی قلبی نظیر نارسایی قلبی، بیماری عروق کرونری، یا کاردیومیوپاتی
- بیماری کلیوی
- بیماری مزمن انسدادی ریه (COPD)
- چاقی که در افراد با شاخص توده ی بدن ۳۰ یا بالاتر رخ می‌دهد
- بیماری سلول داسی شکل
- تضعیف سیستم ایمنی به دلیل پیوند عضو
- دیابت نوع ۲
زنان باردار در اثر ابتلا به سایر بیماری‌های ویروسی بیشتر درگیر عوارض می شوند اما درمورد کووید-۱۹ هنوز مشخص نیست.
به نظر می‌رسد خطری که در اثر ابتلا به این ویروس وجود دارد در زنان باردار با سایر بزرگسالانی که حامله نیستند یکسان است. با این حال، زنان باردار بیشتر از دیگران در معرض خطر بیماری تنفسی قرار می گیرند. انتقال ویروس از مادر به نوزاد هنگام زایمان بعید به نظر می رسد اما ممکن است نوزاد بعد از تولد دچار ویروس شود.
ویروس کرونا چطور تشخیص داده می شود؟
می توان کرونا را مثل سایر بیماری های ویروسی با استفاده از نمونه خون، بزاق یا بافت تشخیص داد. با این حال، اکثر تست ها با استفاده از پنبه از داخل بینی نمونه می گیرند.
دو روش اصلی کاربردی در ایران براش تشخیص کرونا، آزمایش PCR و آنتی بادی است. آزمایش PCR از طریق نمونه بزاق دهان یا مخاط بینی انجام می شود و آزمایش آنتی بادی با نمونه خون.
برای انجام آزمایش کرونا در محل خانه / کار در تهران، کرج، اصفهان، مشهد، شیراز و اهواز درخواست بدهید.
درمان کرونا
با این‌که روش های درمان و واکسن تحت مطالعه و تحقیق قرار دارند، در حال حاضر هیچ گونه درمانی مخصوص معالجه کرونا به تایید نرسیده است.
در عوض، روش های درمان روی کنترل علائم متمرکز شده اند.
اگر فکر می کنید به کووید-۱۹ مبتلا شده اید، باید تحت مراقبت قرار بگیرید. پزشک متناسب با علائم و عوارض بیماری روشی برای درمان پیشنهاد می کند و اگر به مراقبت ویژه نیاز داشته باشید، به شما می گوید.
سایر ویروس های کرونا مانند سارس و مرس هم با کنترل علائم درمان می شوند. در بعضی از موارد، روش های تجربی مورد آزمایش قرار گرفته تا میزان اثرگذاری آن‌ها مشخص شود.
از جمله روش هایی که برای درمان این بیماری مورد استفاده قرار می گیرد عبارت است از:
- داروهای ضد ویروس یا رتروویروس
- دستگاه های کمک تنفسی
- استروئید برای کاهش التهاب ریه
- تزریق پلاسمای خون
عوارض احتمالی کرونا چیست؟
جدی‌ترین پیامد کووید-۱۹ نوعی ذات‌الریه است که پنومونی آلوده به کرونای ۲۰۱۹ (NCIP) نام گذاری شده است.
نتایج تحقیق روی ۱۳۸ فرد در ووهان چین که به دلیلNCIP بستری شدند نشان می دهد ۲۶ درصد از کسانی که بستری شدند دچار بیماری شدید بودند و باید در ICU تحت درمان قرار می گرفتند.
حدود ۴.۳ درصد از کسانی که در ICU بستری شدند به دلیل این نوع ذات الریه جان خود را از دست دادند. لازم به ذکر است کسانی که در ICU بستری شدند به طور میانگین مسن و بیشتر از کسانی که در ICU بستری نشدند دچار بیماری زمینه‌ای بودند.
تا به حال، NCIP تنها پیامدی است که مشخصا به ویروس کرونای ۲۰۱۹ مربوط می شود. محققان متوجه عوارض زیر در افراد مبتلا به کووید-۱۹ شدند:
- سندرم دیسترس تنفسی حاد (ARDS)
- ضربان نامنظم قلب( آریتمی)
- شوک قلبی-عروقی
- درد شدید ماهیچه (میالژی)
- خستگی شدید
- آسیب یا حمله ی قلبی
- سندرم التهابی چندگانه در کودکان که به آن سندرم التهابی چندگانه ی اطفال هم می‌گویند.
شستن دست ها
روش‌های پیشگیری از ویروس کرونا چیست؟
بهترین راه برای پیشگیری از انتقال بیماری این است که با افراد دارای علامت کووید-۱۹ یا هرگونه بیماری تنفسی تماس نداشته باشید یا تماس را به حداقل برسانید.
بعد از آن، بهترین کار این است که بهداشت و فاصله‌ی فیزیکی را رعایت کنید تا از انتقال ویروس و باکتری جلوگیری شود.
نکات پیشگیری از کرونا
- دست‌ها را مرتب، حداقل به مدت ۲۰ ثانیه با آب گرم و صابون بشویید.
- وقتی دستتان کثیف است به صورت، چشم، بینی یا دهان دست نزنید.
- اگر حس می کنید ناخوشید یا علامت سرماخوردگی یا آنفولانزا دارید، بیرون نروید.
- حداقل ۶ فوت (۲ متر) از دیگران فاصله بگیرید.
- هنگام عطسه یا سرفه جلوی دهان را با دستمال یا آرنج بگیرید. فورا دستمال استفاده شده را دور بیندازید.
- چیزهایی را که مدام به آن‌ها دست می زنید تمیز کنید. با استفاده از ماده ی ضد عفونی کننده موبایل، کامپیوتر و دستگیره را تمیز کنید. لوازم آشپزخانه و ظروفی را که با آن‌ها غذا می پزید یا می خورید با آب و صابون بشویید.
آیا باید ماسک بزنیم؟
اگر در فضای عمومی قرار گرفته اید که نمی توانید از قوانین فاصله گذاری پیروی کنید، با زدن ماسک جلوی دهان و بینی را بپوشانید.
اگر به درستی از ماسک استفاده کنید، و درصد زیادی از جامعه ماسک بزنند، سرعت شیو کرونا کندتر می‌شود. زیرا ماسک می تواند مانع از قطرات تنفسی افراد بدون علامت یا کسانی که بیماری در آن‌ها تشخیص داده نشده شود.
قطرات تنفسی در شرایط زیر وارد هوا می‌شود:
- بازدم
- صحبت
- سرفه
- عطسه
حتما باید ماسک را تمیز نگه دارید. هربار بعد از استفاده ماسک را بشورید. به جلوی ماسک دست نزنید. به‌علاوه، بعد از برداشتن ماسک به دهان، بینی و چشمان خود دست نزنید.
بدین ترتیب احتمال انتقال ویروس از ماسک به دست و از دست به صورت از بین می رود.
یادتان باشد زدن ماسک جایگزین سایر روش‌های پیشگیری، مانند شستن مرتب دست ها و فاصله گذاری اجتماعی، نمی شود. تمام این موارد مهم است.
بعضی از افراد نباید ماسک بزنند. شامل:
- کودکان زیر ۲ سال
- کسانی که اختلال تنفسی دارند
- کسانی که نمی‌توانند ماسک خود را دربیاورند
دیگر انواع ویروس کرونا کدام است؟
ویروس کرونا نام خود را از شکلی که زیر میکروسکوپ دارد می گیرد. کلمه‌ی کرونا به معنی تاج است.
با بررسی دقیق متوجه شدیم این ویروس گرد دارای “تاج”هایی از پروتئین به نام پپلومر است که از هر طرف از مرکز آن بیرون زده اند. این پروتئین ها در تشخیص این که آیا ویروس می تواند میزبان را آلوده کند یا نه موثرند.
سندرم حاد و مزمن تنفسی (سارس) نیز در اوایل قرن ۲۱ مربوط به ویروس بسیار مسری کرونا بود. ویروس سارس از آن زمان کنترل شده است.
کووید-۱۹ و سارس
این اولین بار نیست که ویروس کرونا خبرساز می شود. شیوع سارس در سال ۲۰۰۳ هم در اثر ویروس کرونا به وجود آمد. ویروس سارس، درست مانند ویروس ۲۰۱۹، ابتدا در حیوانات کشف و بعد به انسان منتقل شد. طبق باورها، منشا ویروس سارس خفاش است و بعد از سرایت به یک حیوان دیگر به انسان منتقل شد.
ویروس سارس بعد از سرایت به انسان، به سرعت در بین جمعیت شیوع یافت.
آنچه باعث می‌شود ویروس جدید کرونا تا این اندازه مورد توجه قرار بگیرد این است که هنوز درمان یا علاجی برای آن تهیه نشده تا از شیوع سریع آن در بین جمعیت جلوگیری شود. درحالی‌که ویروس سارس با موفقیت کنترل شد.
