شنوایی‌سنجی یا اُدیومتری اندازه‌گیری میزان شنوایی با استفاده از دستگاه شنوایی‌سنج است. نتیجه به شکل نوار گوش (شنوایی‌نگاره، اودیوگرام) ثبت می‌شود.
شنوایی‌سنجی با تون خالص، متداول‌ترین روش شنوایی‌سنجی بالینی به‌شمار می‌آید. با وجود اینکه این روش قادر به تشخیص میزان، نوع، شکل، یک طرفه یا دو طرفه بودن و قرینگی کم‌شنوایی است، اما نمی‌تواند به‌طور دقیق، علت بروز آن را مشخص کند. شنوایی‌سنجی با محرکات گفتاری نیز روش دیگری از ارزیابی دستگاه شنوایی است که می‌تواند در مورد میزان توانایی فرد در برقراری ارتباطات کلامی اطلاعات مفیدی در اختیار شنوایی‌شناس قرار دهد.
اغلب شنوایی‌سنجی‌ها در بسامد بین ۲۵۰ تا ۸۰۰۰ هرتز که محدوده اصلی شنوایی انسان است انجام می‌شوند.
نوار گوش
معمولاً زمان لازم برای انجام تست نوار گوش پانزده الی سی دقیقه بوده که توسط ادیولوژیست یا شنوایی‌شناس انجام می‌شود. مجموعه تست‌ها شامل تست ادیومتری راه هوایی و استخوانی (PTA)، ادیومتری گفتاری (SRT , SDS , MCL)، تست ایمپدانس آکوستیک شامل تیمپانومتری و رفلکس آکوستیک (TM , AR) است.
در آزمایش شنوایی سنجی می‌توان به بررسی وضعیت گوش خارجی، گوش میانی و گوش داخلی پرداخت. هرگونه عفونت قارچی، آسیب، پارگی پرده گوش، عفونت گوش میانی، دررفتگی استخوانچه‌های گوش میانی، وجود جسم خارجی، بررسی وزوز گوش، تعیین میزان کم‌شنوایی، تعیین نوع کم‌شنوایی، تشخیص بیماری‌های گوش میانی چون اتواسکلروز، کلستاتوما و… در این آزمایش‌ها قابل تشخیص هستند.
نوار گوش در کودکان زیر ۴ سال که نمی‌توانند همکاری کنند معمولاً تست OAE و تست ABR است. تست OAE معمولاً برای نوزادان زیر سه‌ماهه کاربرد دارد. و برای نوزادان بالای سه‌ماهه تا ۴ سالگی تست ABR گرفته می‌شود.
برای تشخیص عفونت گوش میانی نیز آزمایش میان‌گوش‌سنجی (تمپانومتری) انجام می‌شود. نوار گوش برای بررسی عفونت گوش به‌ویژه در کودکان پرکاربردترین تست شنوایی است.
تست شنوایی چگونه انجام می شود؟
شنوایی سنجی، روشی بدون درد، غیر تهاجمی است که توانایی فرد را در شنیدن صداهای مختلف و در فرکانس های متفاوت اندازه گیری می کند. بیمارانی که توموری در گوش یا اطراف آن دارند یا دچار آسیب یا ضربه به نواحی اطراف گوش شده اند و یا افرادی که در مکان های پر سرو صدا اشتغال دارند ممکن است تحت آزمایش ادیومتری قرار بگیرند . همچنین برای ارزیابی نیاز به سمعک یا جراحی از اودیومتری یا شنوایی سنجی استفاده می شود.
گوش های ما سه قسمت مجزا دارد: گوش بیرونی، میانی و داخلی. در صورتی که گوش داخلی و اعصاب گوش آسیب ببینند باعث کاهش شنوایی حسی -عصبی و در صورتی که گوش میانی و یا بیرونی آسیب ببیند باعث کاهش شنوایی هدایتی می شود. تست های شنوایی سنجی می توانند تشخیص دهند که کاهش شنوایی فرد از نوع کاهش شنوایی حسی عصبی و یا کاهش شنوایی هدایتی می باشد. تست شنوایی سنجی خالص حداقل و حداکثر فرکانسی از صوت که که شخص می تواند بشنود تعیین می کند. در حین انجام تست، شما باید گوشهای خود را بپوشید و طیف وسیعی از صداها را بطور همزمان گوش دهید. بلندی صدا در دسی بل (dB) اندازه گیری می شود. نجوا حدود 20 دسی بل، موسیقی با صدای بلند 80-120 دسی بل، و یک موتور جت نیز در حدود 180 دسی بل است. صدا در فرکانس ها (هرتز) اندازه گیری می شود. دامنه شنوایی طبیعی 250-8000 هرتز در 25 دسی بل یا کمتر است. آزمون تشخیص کلمه توانایی فرد را در درک گفتار از سر و صدای پیش زمینه ارزیابی می کند. اگرتشخیص کلمه شما ضعیف باشد ، ممکن است گفتار نامفهوم باشد.
تست تمپانومتری
تست تمپانومتری مشکلاتی از جمله تجمع مایعات و موم در کانال گوش، پرده گوش سوراخ شده، آسیب استخوانچه های گوش میانی و یا تومورهای گوش میانی را تشخیص می دهد. آزمایش رفلکس آکوستیک اعصاب جمجمه و ساقه مغز را ارزیابی می کند. نمودار شنوایی سنجی میزان شنوایی فرکانس های مختلف صوت را در هر دو گوش ترسیم می کند. تست های شنوایی سنجی در یک اتاق صوتی بی صدا انجام می شود. هدفون روی سر شما قرار می گیرد. از شما خواسته می شود که بنشینید و صحبت نکنید. هدفون به دستگاهی متصل می شود که لحن و صداهای مختلف صوت را به گوش شما، هر بار یک گوش، منتقل می کند. متخصص شنوایی از شما می خواهد که وقتی صدایی را می شنوید، دست خود را بالا ببرید. به عنوان مثال، اگر با گوش چپ خود صدایی می شنوید، دست چپ خود را بلند کنید. اگر صدایی را با گوش راست خود می شنوید، دست راست خود را بلند کنید. در برخی از امکانات، ممکن است از شما خواسته شود که یک دکمه را فشار دهید یا علامت دیگری را مبنی بر اینکه صدا را تشخیص داده اید، تهیه کنید. شنوایی شناسی هر لحظه را با کمترین میزان ممکن فرکانس صوت که شما قادر به شنیدن آن هستید ثبت می کند. قبل یا بعد از تست شنوایی عمومی، از دیاپازون ها برای انجام تست های رینه و وبر استفاده می شود که برای تشخیص اختلات هدایتی و حسی عصبی گوش هستند.
